İstanbul Riders'tan oldukça yararlı bir yazıyı buraya aktarmak istiyorum.
Bazı maddelerde yer alan parantez içindeki notlar bana ait olacaktır:
Motosiklet Kullanmada 96 Püf NoktaHiç bir şey, bir motosiklet binicisinin motosikletiyle uzun yıllar boyu, kazasız belasız, mutlu bir sürüş keyfi yaşayacağını garanti edemez. Bir dönem, Amerikan Motosiklet Güvenlik Vakıfları'nın görevlendirdiği bir komisyona şöyle bir görev verildi: Komisyon, Güvenli emniyetli motosiklet sürüş kurallarını tayin eden, bu kuralları düzenleyen yönergeleri ve esasları belirleyecekti... Sonunda 2.500 e yakın değişik aktiviteyi içeren bir katalogla çalışmalarını sonlandırdılar!..96 adet püf noktası tespit ettiler...
Trafik Stratejileri:Yolumuzu diğer sürücülerle daima paylaşmamız gerekmektedir. Ancak bunun limitleri vardır. Her türlü tehlikeden uzak durmak ve rüzgarın yüzünüzdeki tatlı esintisini daima hissetmek için şu püfleri dikkate alın:
1 - Zamanlama Kavramı / Gidiş ve geliş çift şeritli bir yolda mükemmel bir sollama altı saniyeyi geçmez. Şeridin ardındaki yerimizi tekrar alana kadar sollamamızı otoban hız limitlerinde mi, yoksa abartılı olmayan, yumuşak bir gazlama ile mi tayin etmeliyiz?
2 - Zamanı iyi hesaplayın / Karşı yönden gelen araç veya tepeüstü, viraj gibi kör noktalar bizden ne kadar uzakta? Bunu iyi bilmek, sizi muhtemel bir toslaşmadan kurtaracaktır.
3 - Asla öndeki aracın dibine sokulmayın / Önde bulunan, takip ettiğiniz araç, kilometre taşı gibi yol kenarında belirlediğiniz bir objeyi geçtiği sırada içinizden sayın: "Binbir.. Biniki..." Eğer o noktaya siz "İki" dediğiniz anda varmışsanız, bilin ki çok yakın takip yapıyorsunuz.
4 - Her aracın seyir çizgisini kestirin / Aracın seyrettiği şeritteki doğrultusunu gözlemleyin ve motosikletinizi onun size ulaşamayacağı bir çizgide tutmaya çalışın.
5 - Kararsızlık içinde gidonu sağa sola seyirterek sürmeyin / Manevra yapmak zorunda olsanız bile şeridinizin dışına taşmamaya özen gösterin.
6 - Tehirli dönüşler / Dönemeçin mümkün olduğunca en dış tarafından başlamak ve dönüşe mümkün olduğunca tehirli başlamakla sadece daha ilerisini görme imkanına sahip olmakla kalmaz, merkezkaç kuvvetinin bileğinizde yarattığı baskıyı da azaltırsınız.
7 - Diğer araçlarda kayması muhtemel yükleri gözlemleyin / Gidiş ve geliş çift şeritli bir yolda diğer araçların yüklediği eşya ya da denkin her an kurtulup yolunuza düşmesi, saçılması riski bulunmaktadır. Taş, kaya yüklü bir kamyon ya da ev eşyası yüklü açık kasa bir kamyonet gibi tehlikeli şekilde yük taşıyan araçları belirleyin. Aranızdaki mesafeyi sabit tutun ve en sağdan seyredin. Bu, kaçış için size bariz bir üstünlük sağlar.
8 - Asla ufkunuzu kapayan, görüşünüze engel teşkil eden hacimdeki araçların arkasına takılmayın / Kamyonlar, kamyonetler ve diğer önünüzü ve dolayısıyla trafikte gerçekleşen hareketleri, tehlikeleri görmenizi engelleyen araçlardan uzak durun. Bu aynı zamanda sizin karşı taraftan gelen araçlar tarafından görülmemenize neden olarak, ikincil bir riske de yol açar. Eğer sollayacak fırsatınız yoksa mümkün olduğunca geride kalın. Hatta sabit kalın, bırakın bir kaç otomobil sizi sollasın ve aralığı doldurup, size güvenli bir mesafe oluştursun.
9 - Trafikte pik saatlerinden sakının / Sürücüler şehirlerarası yollarda seyahat ederken şehir merkezlerinden geçiş planlarını iyi tayin etmelidirler. Büyük bir metropolün, bir yerlere yetişme çabasında olan sürücülerle dolu, yoğun trafiğiyle boğuşmaya kalkmayın.
10 - Temel kontroller: / Yalnızca dikiz aynalarınıza ya da çevresel, periferik görüşünüzün yeterli olduğuna güvenmeyin. Her şerit değişikliğinde şunları uygulayın:
11 - Niyetinizi belli edin / Şerit değiştirirken en az iki tam saniye, dönüşlerde en az dört tam saniye sinyal yakın.
12 - Sollama yapmadığınız sürece, olabildiğince sağ şeritte seyredin.
13 - Sizden daha hızlı olanlara yol verin / Bu yapılabilecek medeni bir davranıştır.
14 - Meskun mahallerde, şehir içinde hız yapmayın / Aşırı hız zaten genelde bir şeye çarpmanızla şonuçlanan bir faktördür. Şehir içinde ise bu "bir şeyler" çok fazlasıyla bulunmaktadır!
15 - Kötü sürücülerden kaçının / Hiç çekinmeden, abartılı bir manevra yaparak, bu gayesizce "şeridinde sağa sola gezinen", sinyal vermeden şerit değiştiren, gereğinden fazla hızlı ya da yavaş seyreden bir sürücüden uzaklaşın.
16 - Diğer sürücülerin arkasındayken onların kör noktalarına girmeyin / Geri durun ya da gerekiyorsa gazlayıp geçin.
17 - Yolun daha ötesinde olan bitenleri gözlemleyin / İdeal olarak, minimum 12 saniyelik bir görüş ufkunun rehberliğinde seyredin. Her dönüşteki çıkış noktalarını tespit edin.
18 - Yüksek risk bölgelerinde ön fren kolunu kavrayın.
19 - ...Ama yalnızca tek parmakla kavramayın / Hatta iki parmağınızla bile... Aslında bu daha önce yapmış olduğunuz acil frenleme pratiklerindeki alışkanlıklarınıza ve ne kadar parmakla kolun üzerinde hazırda durmaya alışmış olduğunuza da bağlıdır. Ama esas olan her an tetikte olmanızdır.
20 - Hızınızı azalttığınızda mutlaka aynalarınızı kontrol edin / Aynı zamanda kendinize bir acil kaçış rotası da çizin! Arkanızdaki sürücü yeterince dikkatli olmayabilir.
21 - Sol tekerlek izinden seyir / Dört tekerlekli taşıtların bıraktığı sol tekerlek izinin yer aldığı hat, prensipte motosikletlerin izlemesi gereken ideal çizgi olmalıdır . Fakat mütemadiyen bu sol tekerlek izinin değişkenliğine göre seyredin. Araçlardan dökülen yağlar ve diğer likitler genelde orta kısımda yer aldığından bu idealdir. Öte yandan, Ülkemizde, eğer sağ tekerlek izinden seyrediyorsanız, arkadan sizi takip eden ve haciminizden dolayı sizi umursamadan ve hatta uyarıda bulunmadan, sizin bulunduğunuz şerit dahilinde yanınızdan tehlikeli bir şekilde geçen araçlar da bilinen bir gerçektir. En azından böyle potansiyel tehlikelere de karşı perdeleme yapmış, şeridi bloke etmiş olursunuz. Dolayısıyla arkanızdaki aracı sizi sollamak isterse, korna ya da selektörle ikaz yapmak durumunda kalacaktır. Böylece, sizi emniyetli bir şekilde geçmesine zemin hazırlamış olursunuz.
22 - Sizin şeridiniz içinden sola dönüş yapan araçlara karşı çok dikkatli olun / Yavaşlayın ve bu aracın ne yapacağını iyi kestirin. Sağ aynanızı kontrol edin ve olabildiğince sağa yanaşın. Eğer araç hemen dönerse frenleyin, uzun sürerse hızlanın.
Ekipmanla İlgili Püfler:Arızalanmış ya da her hangi bir nedenle yolda kalmış bir motorla bilinmeyen bir yerde kala kalmayı gözünüzün önüne hiç getirmiyorsanız, sizin için yalnızca açık bir yol ve dolu bir depo benzin kafidir! Aşağıda, bazı ikmallerle daha emniyetli ve daha eğlenceli bir sürüş sağlamak adına, sizin ve motosikletiniz için yararlı bazı öneriler bulacaksınız:
23 - Koruyucu zırh!.. / Koruyucu giysilerin pek çok tipi bulunmaktadır. Koruyucu zırhınız, anatomik yapınıza uygun bollukta olmalı ama asla vücudunuzdan kaymamalıdır. Yaralanma olasılığı yüksek bölgeleriniz dizleriniz, dirsekleriniz, omuzlarınız ve kalçalarınızdır. Dolayısıyla bu bölümlerde koruma bulunmalıdır.
24 - Reflektif, ışığı yansıtabilen materyaller / Mümkünse kedi gözü de aplike edilmiş olan her türlü maddeyle kendinizi olabildiğince görünür hale getirin. Kasklar, fosforlu pazubantlar, elbise kollarına veya pantolonlara sonradan aplike edilebilecek reflektif materyaller. Bu maddeler özellikle arka taraflarınızdan görülebilecek şekilde aplike edilmelidirler.
25 - Görüşünüzü ve gözünüzü koruma / Çiziklerle dolu olan vizörünüzü değiştirin. Spreyinizi ve yumuşak, kaskı çizmeyecek nitelikte yumuşak bir (Mikrofiber bez idealdir) bezi, Fog City gibi kask camının buğusunu önlemeye yönelik ürünleri daima bulundurun.
26 - İzotermik giysiler / İzotermik giysiler sürüş esnasında kaybolan vücud ısısını koruyan tek çözümdür.
27 - Motosiklet Kullanma ve Bakım Kılavuzu / Evinizi onsuz terketmeyin.
28 - Gidon / Modaya uygun olsun diye gidon seçilmemelidir. Gidon, insan ve makine arasındaki ortak nokta, arayüzdür. Fabrikada üretilip, takılan orijinal gidonunuz en mükemmeli olmakla birlikte, değiştirme gereği varsa muhakkak rahat sürüşünüze imkan veren, ergonomik, yetkili servisinizin önereceği bir model seçilmelidir.
29 - Doğru sele seçimi / Karayolunda seyahat ederken üzerine kurulduğunuz sele, oturma odanızdaki koltuk kadar rahatlık hissi vermelidir. Hareket özgürlüğüne sahip olun.
30 - Tüm faktörleri gözden geçirin / Motorunuzun selesine oturun ve gözlerinizi kapayın. Debriyaj ve fren el ve parmaklarınız rahatça ulaşabiliyor ve onları kavrayabiliyor mu? Gaz ve debriyaj kolları rahat ve yumuşak çalışıyor mu? Ön fren gereken sıkılıkta mı?
31 - Yağlı, kablolar / Yapışkan, pasaklı, abuk subuk, biçimsiz duran, çentiklerle dolu, hatta hasarlı kablolar sakar sürücülerin harcıdır!
32 - Lastik kontrolü / Eskilikten ötürü çatlamış, yarıklarla dolu lastikler? Yabancı cisimler? Hava basıncınız nasıl?
33 - Tekerleğin vaziyeti / Ayaklarınızın burnuyla vurarak yapılan kontrolü unutun! Vurulmuş ön lastikler, yarıklarla dolu, pürüzlü arka lastiklere dikkat edin. Çıkma lastik almayın; özellikle de yarışçılardan! Çünkü onlar çok kilometre yapmışlardır. Motorunuza uygun, dişleri sağlam, kaplaması mükemmel yeni bir lastik satın alın.
34 - Süspansiyon ayarı / Çeşitli kademelerdeki ayarları mutlaka öğrenin. Mutlaka ikisini de aynı kademede ayarlayın. Çatal yağını en geç yılda bir değiştirin.
35 - Yolda lastik tamiri / İç lastikler, yamalar, siboplar, akord telleri, lastik onarım spreyi? Motorunuzun yolda neye ihtiyacı olabilir? Yolda kalmanın ne kadar tehlikeli bir durum olduğunun bilincinde olun ve sakın hafife almayın.
36 - En önemli ekipman: Uygun boyutta motosiklet! / Eğer henüz almamışsanız, önce becerilerinizi geliştirecek, ve mümkünse ilk zamanlardaki muhtemel düşüşlerinizde size fazla masraf çıkarmayacak bir küçük motor hacimli başlangıç motosikleti!
37 - Eldiveninizi iyi seçin! / Yaz eldiveni tabir edilenler ya da parmaksız eldivenler bir düşme sırasında iyice örselenecek, birer konfetiye dönüşeceklerdir. El ve parmaklarınız her şeyinizdir!
38 - İyi bir kask / Kaskların büyük bir bölümünün içi, darbe emici, 1-2 cm.kalınlıklara sahip genişletilmiş polisitrenle bezenmiştir. Kısmi boyutlu, chopper türü motosiklet sürücüleri tarafından rağbet gören kasklar en azından arka beyin aksını iyice kaplayan ve asla baştan kurtulamayacak dizayna sahip olmalıdırlar. Ayrıca kulaklık ve goggle takma külfeti de getirirler. En iyisi sağlam bir çene kayışına sahip, tam boyutlu, vizörlü kasklardır.
Vücudunuz:Alkollü, uyarıcı ilaç almış, gençliğinizi ve atikliğinizi yitirmiş olsanız bile vücudunuzu bir düzene sokmanız ve dolayısıyla uzun yıllar boyunca sağlıklı bir sürüş yapabilmeniz için hala zaman vardır.
39 - Seleye dikkatsizce, gevşek bir şekilde oturup yayılmayın / Sırtınızdaki bağları zedeleyebilir ve dolayısıyla disklerinizde kalıcı hasar oluşmasına yol açabilirsiniz.
40 - Kulağınızı koruyun / Karayolunda yolculuk, eğer kulaklarınızı açıkta bırakacak kask takıyorsanız kulağınızda hasara yol açacaktır. Tam boyutlu, vizörlü kasklardan edinin. Bu kaskların da alttan gelecek tirbulansı önleyecek şekilde dizayn edilmiş olanlarını seçin. Bu, sizi her türlü K.B.B. hastalıklarından koruyacaktır.
41 - Kolunuzu kaldırarak tansiyon kontrolü yapın / Tansiyon kollarınızı gerer, kasar ve sertleştirir. Gaz kontrolünüzü, sevk ve idare yeteneğinizi azaltır. Bileklerinizi aşağıda tutun ve bırakın dirsekleriniz doğal bir şekilde kırılsın.
42 - Yağlı yiyeceklerden kaçının / Yağ molekülleri kırmızı kan hücrelerinde tutunurlar ve beyninizi oksijenden yoksun bırakırlar.
43 - Kafeinden sakının / Yorgun olduğunuzda kan hücrelerinizi yeniden harekete geçirmek için egzersiz yapmayı deneyin. Bu işe yaramazsa derhal dinlenin.
44 - Bir ilk yardım çantası bulundurun.
45 - İlk yardım kursu / Kızılay ya da diğer devlet ya da özel kuruluşlardan kurs alın. Kitap okuyup bilgi edinin.
46 - Sık sık gevşeyin, rahatlayın / Çimenlerin üzerine yayılın. Bir yoga kitabı edinmeyi ve yoga yapmayı bile düşünebilirsiniz.
47 - Motosikletinizi bazen itin! / Soğuk bir havaya yakalandıysanız, kondisyonunuzu yükseltmek ve vücut ısınızı arttırmak için en iyi yol budur. Fakat soğuk havada terlemenize yol açacak derecede bu işi sürdürmeyin!
48 - Vücudunuzun sesini dinleyin / Yalnızca yorgun motosiklet kullanmak kazalara yol açmaz. Vücudunuzun bir yeri ağrıyorsa, bu bel ve sırt ağrıları ve bilek ve ellerde görülen carpal tüneli sendromu gibi kalıcı rahatsızlıklara yol açabilir. Motosikletin yarattığı titreşim hipoterminin ilk nedenidir.
49 - Kendinizi rüzgardan kurtarın / İyi kalitede, rüzgar geçirmeyen bir motosiklet kıyafeti satın alın. Fakat teri ve vücut sıcaklığını dışarı atabilen, özel bir kumaştan dokunmuş olduğundan emin olun.
Yararlı Öğütler ve Bilgiler:Motosiklet dünyasında yaygın inanışlar ve tecrübelerden harmanlanmış olan derin bir bilgi birikimi vardır ve bunlar bir noktada birleşirler. Bunlardan dikkatimi çeken bazıları aşağıdakilerdir:
50 - Bir kros motoru veya enduro edinmeye gayret edin / Çekiş gücünün kontrol edilmesiyle ilgili gizemleri meydana çıkarmak için en iyi yol budur. Daha önce hiç arazide kullanmadıysanız, bu konuda kurs veren bir yerde bunu deneyebilir veya diğer organizasyonlara katılabilirsiniz.
51 - Motosikletinizin motorunu ısıtın / Yanlış bir yerde motorunuzun stop etmesi başınıza dert açabilir.
52 - Motorunuzu olabildiğince hafif yükleyin / Taşıma kapasitesinden fazla ve biçimsiz yüklenmiş bir motosiklette keyifli ve emniyetli bir sürüş yapmak çok zordur. Sırf sıcak ve kuru kalın... Bu size yeter!.. Diğer ihtiyaçlarınızdan fedakarlık etmesini bilin.
53 - Grup sayısını dört motosikletle sınırlandırın / Daha küçük parçalı gruplar daha az kötü alışkanlık ve daha az ciddi kaza riski demektir.
54 - Grup sürüşleri için basit kurallar ve işaretleşmeler geliştirin.
55 - İyi bir yolcu seçin! / Yolcular, aslında yükünüzün en mükemmel dengeleyici unsurudurlar. Çünkü merkezdedirler. Yolcularınız aynı zamanda sizi daha dikkatli sürmeye yöneltirler. Şöyle ki: Vitesleri daha yumuşak değiştirmeniz, daha makul bir tarzda kullanmanız, hatalı dönüşler yapmamanız, yandan, hatta arkadan gelen (Koşan köpekler gibi) tehlikeler konusunda sizi uyarırlar. Hatta belki sizi mükemmel bir sürüşten sonra, mülayimleştirici bir masajla bile ödüllendirebilirler!
56 - Hayalinizde daha çok kendinizi motorun üstünde sürüş esnasındayken değil de, motorun altında kalmışken canlandırın / Tamamıyle rahat, pervasız olmak ciddiyetinizi ve sürüş konsantrasyonunuzu bozar. Bu da risk doğurur. Bu canlandırma sizin gidona sıkıca yapışmanızı ve sorumlu ve dikkatli sürmenizi sağlayacaktır.
(
Önemli Not: Maalesef bu maddeye hiç katılmıyorum, üstelik çok da tehlikeli bir öneri olduğunu düşünüyorum. Çünkü insan, zihnindeki senaryoya göre hareket etme, bu senaryoyu isteyerek ya da isyemeyerek hayata geçirme eğilimindedir. Zihnimizde ne varsa, ne düşünüyorsak çoğunlukla başımız o gelir. Yani kendimizi sürekli olarak kaza yapmış ve motorun altında yatar durumda hayal edersek, bu hayalimizin gerçeğe dönüşme ihtimalini güçlendirmiş oluruz. Motor Teorisi'nin önemli prensiplerinden birini hatırlayalım: "Nereye bakarsan, oraya gidersin". Yani kazayı düşünürsen kaza yaparsın, güvenli sürdüğünü düşünürsen, güvenli sürersin. Tabii ki bundan, tedbiri elden bırakacak kadar rahatlamak gerektiği gibi bir sonuç çıkarılmamalı.
İnsan zihninin nasıl işlediğine dair bir miktar kafa yormuş biri olarak naçizane önerim şu olacaktır: Sürüş esnasında, motoru mümkün olan en güvenli şekilde sürdüğümüzü, dikkatimizin ve farkındalığımızın en yüksek seviyede olduğunu ve bu nedenle de kendimizi güvenli hissettiğimizi düşünmeliyiz. Zihnimizde bu düşünceyi canlandırmalıyız. Ancak o zaman gerçekten de daha dikkatli ve daha güvenli bir sürüşün kapısını açabiliriz. Aksi halde sürekli kaza düşünmek, aynı zamanda bizi gereğinden fazla bir şekilde gerecek ve hata yapma riskimizi de önemli ölçüde artıracaktır.)
57 - Acil bilgileri derleyin ve yanınızda bulundurun / Telefon numaraları, sigorta ve sağlık bilgileri v.s.
58 - Daha önce kullanmadığınız, yabancısı olduğunuz motosikletleri tanıyın / Ne kadar deneyimli olduğunuz hiç önemli değildir. Motosikletinizi değiştirdiğinizde riskiniz ilk anda daha da büyüktür. Tanımadığınız bir motosiklete ve onun aşina olmadığınız ünitelerine alışmak için bu açığı kısa zamanda kapamalısınız.
59 - Hız sırasında ortaya çıkan yalpa vurma, gezinme gibi nedenleri bertaraf edin / Yıpranmış lastikler, gevşek akord telleri ve / veya aksesuarlar - özellikle de gidona monte edilen grenaj ve rüzgar kalkanları - ... Bunlar ve diğer faktörler yüksek süratte kontrolü kaybetmenize neden olabilirler. Bilmem anlaşılıyor mu?.. Yüksek sürat her zaman size problem çıkarır!
60 - Neyi okuyor olduğunuzu sorgulayın / Motosiklet yazarları kendilerininkini ücretsiz elde ederler. Fan kulüplerin haber editörleri motosikletin yalnızca bir tek türü olduğuna inanırlar. Akademisyenler ise ya bolca yazı neşrederler ya da motosiklet zevkinizi öldürürler. Güvenli sürüş hocaları da... Eh, onu da biliyorsunuz canım!..
61 - Yol yüzeyini okuyun / Yolun yapı ve niteliğini, teşekkülünü, virajın aldığı kavisi, yoldaki gölge ve lekeleri yani potansiyel kayganlaştırıcı lekeleri gözleyin.
62 - Spor aktivitelerine katılın / Bir çok profesyonel atlet dağlarda antreman yapmaktadır. Trekking yapın.Yürüyüşü ihmal etmeyin.
63 - Kendiniz için bir kurs tertip edin / Düzenli olarak kendinize bir gezinti ayarlayıp uygun bir yerde frenleme, vites değişimi ve dönüşlerinizin daha mükemmel olması için kendinizi pişirin. Özellikle kombine manevraları gerektiren, hüner isteyen pozisyonlar konusunda kendinizi geliştirin.
64 - Gece sürüşlerini sınırlandırın / Motosikletin zıplaması, yana yatmalar ile sizi arkadan takip eden araç, üniformanızdaki reflektörleri dengesiz şekilde aydınlatacaktır. Sürüş serüveninizi gün ışığında sürdürmeye gayret edin.
65 - İyi birer sürüş arkadaşı veya arkadaşları edinin / Halinden sıkça şikayet eden, alkollü süren ve motosikletle ilgili yayınları okumayanlardan sakının.
66 - Sigorta mevzuatını bilin / Sağlık ve yaşam sigortanız, motosiklet mali mesuliyet ve kasko mevzuatını iyi öğrenin. Bir kazaya karışmayı beklemeyin.
67 - İyi sürücülerden öğrenecekleriniz vardır / Onların hareketlerini iyi takip edin ve sorular sorun.
68 - ...Fakat asla kendi ekolünüzden şaşmayın / Diğerlerinin hareketlerini tamamen uygulamak zorunda değilsiniz. Kendinize zamanla bir strateji belirleyip sürüş tarzınızı belirlemeye ve icra etmeye başlayabilirsiniz.
69 - ...Ve diğer arkadaşlarınızın kendi tarzlarında sürmesine izin verin / Sabırlı olun ve onu uygulamak istemediği bir sürüş tarzı için yönlendirmeyin.
Yapmanız Gereken Sürüş Pratikleri:Ailesinin okumak için Harvard'a yolladığı Clem isimli bir çocuk vardı. O, hiç faydalı bir teknik öğrenmeye çalışmadı. Bir gün ağır yaralandı ve şimdi sakat bir motosiklet yazarı olarak yaşamını sürdürmekte... Eğer bazı talimler yapmazsanız, eğitimli biri olmanız size yetmeyebilir. İşte bir kaç talim:
70 - Bir çizgi üzerinde durma talimleri / Yumuşak bir fren hareketiyle motorunuzu istediğiniz noktada durdurabilmelisiniz. Sert veya yumuşak... Düşük ya da yüksek hızlarda... Her zaman...
71 - Acil frenler / Buna "Panik frenleme" demeyin. Mümkün olan en kısa mesafede soğukkanlı bir şekilde durmayı öğrenin. Araştırmalar, kazalarda çarpma hızının en çok 50 KM süratle gerçekleştiği yönündedir.
72 - Kontra gidon hareketleri / Sağa kırın, sağa dönün. Sola kırın, sola dönün. Bunu yaparken içgüdüsel olarak değil sezgiyle, kararlılıkla, yumuşak hareket edin.
73 - Denge hareketi / Dönemeçlerde motosikletinizi yatırdığınız açıyla doğru orantılı olarak vücudunuzu da yatırın. Bu faydalı sürüş pratiği, düşük hızlarda yapılan dönüşlerde de stabilite sağlayacaktır.
74 - Direksiyon kırma / Biçimsiz bir şekilde oturma, etkin bir gidon hareketi ile birleştiğinde, motosikletiniz hele hele ağır bir makinaysa, vücudunuzdan bağımsız olarak hareket edebilecektir!
75 - Zikzaklar çizme / Motosiklet sürerken can sıkıntısını geçirmenin en iyi yollarından biri, yolunuzun önünde sıralanan kasis ve çukurlardan oluşan noktalardır. Kontra gidon hareketlerini kalça hareketleriyle destekleyin.
76 - U dönüşleri / Olabildiğince geniş açıyla dönün ve tek ve hızlı bir hareketle dönüşünüzü tamamlamayı deneyin.
77 - ...140 derecelik açıyla dönüş hareketi / Motosikletinizi kaldırım çizgisine önce 40 derecelik açıyla konuşlandırın. Gidonu kırarak ve hafifçe vücudunuzu rahat bir şekilde yatırın. İçerdeki ayağınızı sağlamca yere basın ve dışarıdaki ayağınızı motorunuzun ayak dayama pedalında tutun.Omuzunuzun üzerinden bakarak yolu kontrol edin. Hafifçe gaza dokunarak tereddüte kapılmadan kaldırım çizgisinden ayrılıp dönüşünüzü yapın.
78 - Ani ve sert manialar / Eğri büğrü, kasisli çukurlu yerlere asla sert frenle dalmayın. Mümkünse giriş hızınızı koruyacak şekilde gaza dokunun. Fren ile değil gazla hız ayarlayın.
79 - Düşük hızlarda kullanım / "Denge" tamamıyla debriyaj, gaz, fren ve gidon hareketlerinin hünerli idaresiyle ortaya çıkan bir olgudur. Bazen yürüyüş hızında motosiklet sürmeyi de talim edin. Tüm sürat dilimlerinde yaptığınız pratikler size daha sonra çok yarayacaktır.
80 - Seyir halinde doğru yerde gaz vermek / Bir virajın çıkış noktasında gazı hafifçe açmak motosikletinizin doğrultusunu düzeltmesini olumlu etki yapar.
81 - Dönüşlerde şasinin kontrol edilmesi için arka frenin kullanılması / Keskin dönemeçlerde gazı birdenbire kapamak yerine gazı kısmen açık tutmayı ve arka freni kullanmayı bir deneyin.
82 - Yarım kaldığını hissettiğiniz dönüşler / Eğer çok müşkül durumda kalırsanız, baş kısmınızı biraz daha eğin, gidona daha sıkı yapışın ve gene 81. maddede anlatılanları uygulayın. Gazı kapamayın.
83 - Debriyaja "Tüy gibi" dokunun / Kros ve enduro sürücülerinin motor gücünün birdenbire artmasını ve sürüş hizasındaki bozulmaları kontrol etmek için kullandıkları yöntem budur. Anahtar, "İçgüdü" değil motor devrini kontrol altında tutmaktır.
84 - Fren ve gaz geçişleri / Şasinizi stabil tutmak için, gazdan frene, ya da frenden gaza geçerken intikal devresini göz önünde tutun ve yeni aksiyona yumuşakça geçin. Gaz kolunun üzerinde kelebek gibi gezinin. Fren koluna limon sıkar gibi asılmayın. Fren kolunun üzerine hafifçe parmaklarınızı "tuşe" edin.
85 - Vites yükseltme / Debriyaj kolunu fazla sıkmayın. Sadece kavrama noktasına kadar sıkmanız kafidir. Aslında bir çok motosiklet modelinde yumuşak, hızlı vites değişimleri debriyaj gerektirmez. Bunu deneyin.
86 - Vites düşürme / Gazı ani bir hareketle kapayıp motor devrini düşürülecek vites için uygun çalışma düzenine sokmak en uygunudur. Böylelikle debriyaj balatasındaki hafif aşınmaları da bir ölçüde azaltmış olursunuz.
87 - Eş zamanlı olarak vites düşürme ve frenleme yapın / Bu zor hareketi madde 84 ve 86 daki yönergelerle kombine olarak uygulamalısınız. 88.- Gaz verme / Hızınızı değiştirme ve doğrultunuzu düzeltip tehlikelerden uzaklaşma sizin yegane savunma yöntemlerinizden biridir. Maksimum gaz verme esnasında çatala iyice hakim olmadan vites yükseltmemelisiniz.
89 - Bir dönemeçte durmak / Çabuk durabilmek için doğrultunuzu çabuk düzeltebilmelisiniz. Tabii frenlemeden önce de bunu tam anlamıyla gerçekleştiremeyebilirsiniz (Yolun dışına savrulabilirsiniz). Yöntem, yatma açınızı azaltırken frene ayağınızı yumuşak bir şekilde artan bir kuvvetle bastırmanızdır.
90 - Dönemeçlerde yana savrulma / Dönemeçlerde lastiklerin kıpırdanmasından kaynaklanan belli belirsiz bir lastik cayırtısı duymaya başladığınızda bunu yavaş yavaş önleyebilmek mümkündür. Eğer ön tekerlek kilitlenmeye meylediyorsa arka frene basmayı sürdürün. Yolun temiz yüzeylerini deneyin ve unutmayın: Ön frene daha kuvvetli olarak asılmanız arka frenin yükünü azaltır. Çünkü tek kişi binildiğinde ön frene binen yük daha fazla olacaktır.
91 - ABS ile yapılan frenler / Hızla frenleyebilirsiniz. Size garip ve esrarengiz gelebilirler. En iyisi onlara alışmak için pratikler yapmanızdır. Ancak fren balatalarınızı ve tüm fren sisteminizi daima bakımlı tutun. Çıkmaza girmeyin!
92 - Islak tümsekleri hissettirmeden geçiverin / Sıkılı durumda olan bir arka frenle, ıslak, çimenli bir tümseği ya da kaygan bir zemini geçmek zorunda kaldığınızda kontrolü nasıl sağlamanız gerektiğini tecrübe edin. Tabii daha değerli bir yöntemi de öğrenebilirsiniz. Nasıl kilitlenmeyeceğini öğrenerek!
93 - Ön ve arka frenin aynı anda kullanılması / Çabuk durmanız gerektiğinde el ve ayak frenini aynı anda rahatlıkla kullanın. Bunun ötesinde, başka bir işlem yapmanıza gerek kalmaz.
94 - Yakıtınız bittiğinde yakıt musluğunu rezerv konumuna getirmeyi pratik edin / San Diego otobanında tekin olmayan bir Ducati ile 90 km hızla seyrediyordum. Sağımdaki trafik ise 130 km hızla seyrediyordu. Ne kadar riskli bir durum yaşadığımı tahmin edebildiniz mi?
95 - Şu gaz kolu! / Bir dönemeçte arka tekerlek kaymaya başlarsa (Mıcır, yağ veya aşırı gaz verme nedeniyle), Gaz kolunu birden kapamayın! Çekiş gücünü tekrar ele geçirene kadar soğukkanlılığınızı koruyun.
96 - Yeni bir motosiklet satın almak / Teknik olarak bu gerçekten de bir görev değildir. Ancak yeni bir motosiklet sizi daha da fazla sürüş dolayısıyla becerilerinizi geliştirme yönünde motive edecektir. Motosiklet yetkili satıcınızın da karnı doyacaktır. Bağlı sektörler işleyecek ve çark dönecektir.
(Copyright © Lawrence Grodsky / Stayinsafe Sürüş Okulu - A.B.D. / Her hakkı saklıdır.)
Çeviri: Gökhan Çervatoğlu
